ایلان ماسک: تا ۲۰۳۰ آدم‌ها را به مریخ می‌برم!
ایلان ماسک، کارآفرین جسور و بنیان‌گذار شرکت اسپیس‌ایکس، بار دیگر با اعلام برنامه بلندپروازانه‌اش برای ارسال انسان به مریخ تا سال ۲۰۳۰، توجه همگان را به خود جلب کرده است. او در پستی در شبکه اجتماعی X اعلام کرد که اسپیس‌ایکس قصد دارد در سال ۲۰۲۶، پنج موشک استارشیپ بدون سرنشین را به مریخ ارسال کند و در صورت موفقیت این ماموریت‌ها، دو تا چهار سال بعد، اولین ماموریت‌های سرنشین‌دار را به سیاره سرخ آغاز کند.
ماسک پیش از این نیز، در سال ۲۰۱۶، با اعلام برنامه‌ای برای ارسال انسان به مریخ تا سال ۲۰۲۲، جاه‌طلبی خود را به نمایش گذاشته بود. اما کارشناسان معتقدند که جدول زمانی اعلام‌شده توسط ماسک، بسیار بلندپروازانه و شاید کمی خوش‌بینانه است، هرچند با روش همیشگی این شرکت در تعیین اهداف جاه‌طلبانه برای پیشبرد صنعت فضایی، حتی اگر به طور کامل به آنها نرسد، همخوانی دارد.
فیلیپ متزگر، دانشمند سابق ناسا و استاد علوم سیاره‌ای در دانشگاه فلوریدا مرکزی، می‌گوید: “ما هرگز تا این حد به ارسال انسان به مریخ نزدیک نبوده‌ایم. به نظر من جدول زمانی ماسک کمی خوش‌بینانه است، اما حتی با در نظر گرفتن این موضوع، ما در آستانه یک عصر جدید هستیم.”
با این حال، چالش‌های بزرگی پیش روی اسپیس‌ایکس برای تحقق این رویا وجود دارد. چالش اصلی، زمان‌بندی ماموریت‌هاست. آژانس‌های فضایی برای صرفه‌جویی در سوخت و هزینه، ماموریت‌های خود را در بازه‌های زمانی که مریخ و زمین به نزدیک‌ترین فاصله خود می‌رسند، یعنی تقریبا هر ۲۶ ماه یک‌بار، برنامه‌ریزی می‌کنند. اسپیس‌ایکس قصد دارد در اولین پنجره زمانی در سال ۲۰۲۶، پنج موشک استارشیپ بدون سرنشین را به مریخ ارسال کند. از آنجا که استارشیپ بیشتر سوخت خود را برای رسیدن به مدار استفاده می‌کند، این فضاپیمای غول‌پیکر باید در فضا سوخت‌گیری کند تا به مریخ برسد.
متزگر تخمین می‌زند که هر استارشیپ حداقل به چهار پرواز سوخت‌رسانی نیاز دارد. این بدان معناست که اسپیس‌ایکس باید در یک دوره زمانی بسیار کوتاه، تعداد زیادی موشک پرتاب کند و فناوری‌هایی مانند اتصال استارشیپ به استارشیپ و انتقال سوخت بین دو فضاپیما را کامل کند.
پیتر هیگ، اخترفیزیکدان و مهندس نرم‌افزار علمی، در تحلیلی از برنامه‌های ماسک در پستی در X، گفت که اسپیس‌ایکس می‌خواهد “یک موشک در کلاس Saturn V که هر سه ماه یک‌بار پرواز می‌کند را در عرض دو سال به پرواز هفتگی برساند.” او افزود: “من شک کمی دارم که آنها بتوانند در این بازه زمانی چیزی را به سمت مریخ پرواز دهند، اما تقریبا مطمئناً به هدف نخواهند رسید.” هیگ نتیجه گرفت که پروازهای سرنشین‌دار به مریخ در سال ۲۰۳۱ یا ۲۰۳۳، هدف واقع‌بینانه‌تری برای اسپیس‌ایکس است.
متزگر می‌گوید بزرگ‌ترین مانعی که ماسک در دستیابی به جدول زمانی خود با آن مواجه خواهد شد، ممکن است مقابله با نهادهای نظارتی باشد تا موانع فنی. او گفت: “بزرگ‌ترین چالش احتمالا گرفتن تاییدیه پرتاب ماموریت از اداره هوانوردی فدرال (FAA) خواهد بود. FAA به کار با چنین سرعت بالایی عادت ندارد و متقاعد کردن آنها برای سازگاری، دردناک خواهد بود. آنها در حال حاضر حتی با نرخ پرتاب بسیار کند، بر سر اثرات زیست‌محیطی بر روی زمین در حال جنگ هستند و ماموریت‌های مریخ، بعد جدیدی را معرفی خواهند کرد زیرا می‌توانند بر محیط زیست مریخ تأثیر بگذارند.”
ماسک و اسپیس‌ایکس در هفته‌های اخیر در حال درگیری با نهادهای نظارتی بوده‌اند. ماسک از FAA به دلیل جریمه پیشنهادی ۶۳۳ هزار دلاری و تاخیرهای نظارتی که باعث شده پرتاب بعدی استارشیپ دو ماه به تعویق بیفتد، انتقاد کرده است. ماسک در پستی در X، این تاخیر را محکوم کرد و هشدار داد که “اگر این تاخیرها ادامه یابد، ما هرگز بشریت را به مریخ نخواهیم رساند.”
با این حال، متیو واینزیرل، استاد مدیریت بازرگانی در مدرسه بازرگانی هاروارد و متخصص در اقتصاد فضا، می‌گوید: “من استدلال می‌کنم که این موضوع که آیا اسپیس‌ایکس در چهار تا شش سال آینده با خدمه به مریخ می‌رسد یا نه، کمتر از این مهم است که اسپیس‌ایکس به‌طور واقعی در تلاش برای انجام این کار است.”
او افزود که بخش بزرگی از موفقیت اسپیس‌ایکس از تعیین چنین اهداف بلندپروازانه‌ای در بازه‌های زمانی کوتاه ناشی شده است. “این نوع بینش، همچنان استعداد و سرمایه را به فضا جذب خواهد کرد که سوخت نوآوری‌های بی‌شمار در راه استقرار در مریخ خواهد بود که بیشتر آنها در درجه اول به نفع ما زمینی‌ها خواهد بود.”
در نهایت، باید منتظر ماند و دید که آیا ایلان ماسک و اسپیس‌ایکس می‌توانند بر چالش‌های فنی و نظارتی غلبه کنند و رویای دیرینه بشریت برای سفر به مریخ را تحقق بخشند یا خیر. این جاه‌طلبی بزرگ، بدون شک، الهام‌بخش نسل‌های آینده خواهد بود و راه را برای اکتشافات فضایی بیشتر و پیشرفت‌های فناوری بی‌سابقه هموار خواهد کرد.
