11 نقاشی غمگین؛ معروف‌ترین نقاشی‌ها در مورد غم و اندوه

غم و اندوه مورد توجه بسیاری از هنرمندان در طول تاریخ بشر بوده است. اندوه احساسی است که به نظر می رسد بر روان انسان چیرگی میابد و تداومش منجر به یک احساس مالیخولیایی در فرد می‌شود که بیرون آمدن از آن برای بسیاری از افراد واقعا دشوار است.

هنرمندان از رسانه‌های مختلفی برای بیان درجات خاصی از اندوه استفاده کرده‌اند و برخی از این آثار در چند قرن اخیر تحسین گسترده‌ای از سوی منتقدان و محققان هنری را به خود جلب کرده‌اند.

چند نقاشی در مورد غم و اندوه در گنجینه آثار هنری وجود دارد که بسیار بیشتر از بقیه مورد استقبال قرار گرفته‌اند و به محبوبیت بیشتری دست‌یافته‌اند.

در این مقاله از مجله ایران و جهان به بررسی ۱۱ مورد از مشهورترین نقاشی‌های غمگین و اندوهناک می‌پردازیم و رویدادهای زندگی یا تأثیراتی که این هنرمندان را به سمت خلق چنین آثاری سوق داده‌اند بررسی می‌کنیم.

۱- مالیخولیایی – ادوارد مونک 

ادوارد مونک یکی از مشهورترین نقاشان اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم است. بسیاری از مشهورترین آثار او بر مراحل مختلف رشد عاطفی تمرکز دارند که معمولا انسان‌ها در طول زندگی خود تجربه می‌کنند.

مونک در مورد غم و اندوه نقاشی‌ای را کشیده است که منتقدان هنری همچنین از آن به عنوان معروف‌ترین نقاشی مالیخولیایی تاریخ یاد می‌کنند.

این اثر «مالیخولیایی» نام دارد و در سال ۱۸۹۱ در دورانی که بسیاری از محققان از آن به عنوان دوران اکسپرسیونیسم یاد می‌کنند تکمیل شد.

گفته می‌شود که  رابطه ناخوشایند با زن جوانی از زادگاهش یعنی نروژ، الهام بخش مونک برای کشیدن این نقاشی بوده است. انگار این نقاشی خود مونک را به تصویر می‌کشد که به دوردست‌ها در امتداد یک خط ساحلی خیره شده است.

حتی گفته می‌شود ساحلی که در این نقاشی به تصویر کشیده شده، یک ساحل واقعی به نام آسگاردستراند است که مقصدی محبوب برای خانواده‌های نروژی شناخته می‌شود. 

برخی از منتقدان هنری و مورخان احتمال داده‌اند که این هنرمند در داخل انعکاس آب، تصاویری تلقین‌آمیز قرار داده است که با ویرانی‌ای که هنرمند در این دوران احساس می‌کرده همخوانی دارد.

۲- اندوه – آگوست فردریش شنک

فردریش شنک از آن هنرمندانی است که به علاقه‌اش به کشیدن حیوانات در لحظه‌های منقلب کننده و اغلب در مضیقه معروف است. او این نقاشی غم‌آلود را در سال ۱۸۷۸ کشیده که در آن شاهد گوسفند ماده‌ای هستیم که بر سر جنازه بره‌اش ایستاده و در محاصره کلاغ‌هاست. در مقاله معرفی و تحلیل نقاشی اندوه به طور کامل از این اثر شاهکار صحبت کرده‌ایم. اما به طور خلاصه باید بگوییم که این نقاشی اگر معروف‌ترین نقاشی در مورد غم و اندوه نباشد، قطعا یکی مشهورترین‌هاست.

شنک این اثر را در روزگاری کشیده که بحث روزش مرگ بوده است. در آن سال‌ها پرداختن به قضیه مرگ بسیار رواج داشته و هنرمندان آثار مختلفی را در این زمینه منتشر کرده‌اند. اما این اثر چیز دیگری‌ست.

کافی‌ست کمی در چهره گوسفند ماده دقیق شوید تا رنج و اندوه ناشی از مرگ فرزندش را با روح‌مان لمس کنیم.

نکته جالب در مورد این نقاشی غمگین، زمان کشیده شدن آن است. این نقاشی چند سال پس از انتشار کتاب احساسات در حیوانات (اثر چارلز داروین) کشیده است. و به نوعی اولین اثری است که تایید می‌کند حیوانات صرفا موجوداتی بی‌احساس نیستند و همچون ما انسان‌ها دارای ابعاد پیچیده‌ای از آن هستند.

۳- دنیای کریستینا – اندرو وایت

گفته می شود که اندرو وایت یکی از شناخته شده ترین هنرمندانی بوده که در قرن بیستم زندگی و کار کرده است.

او آثار زیادی تولید کرد که بر زندگی بسیاری از شهروندان عادی آمریکایی تمرکز دارد که اغلب نمایاننده کار سخت و مبارزه جهت مقابله با سختی‌های اقتصاد بی‌ثبات است.

دنیای کریستینا؛ این نقاشی‌ غمگین وایت، یکی از دلخراش‌ترین آثار هنری است که تاکنون به تصویر کشیده شده است.

این نقاشی صحنه‌ای نمادین را نشان می‌دهد که در آن دختری جوان نشسته در یک مزرعه نشان داده می‌شود و به سمت خانه‌ای متروک در چمنزار نگاه می‌کند. رنگ های تیره و تاریک چمن، آسمان و حتی خود خانه گویی غمی را نشان می‌دهند که دختر جوان تجربه می‌کند.

گفته می شود که دختر نقاشی یکی از آشنایان وایت بوده که در واقع از ناحیه کمر به پایین فلج بوده است.

این هنرمند مجذوب مصیبت دختر شده بود و احساس می‌کرد که نیاز دارد تنهایی‌اش را به تصویر بکشد. دختری که در منطقه‌ای کم جمعیت و متروک زندگی می‌کرد در حالی که باید از پرجنب و جوش‌ترین سال های زندگی خود لذت می‌برد.

۴- اندوه – پل سزان

گفته می‌شود که تعداد کمی از هنرمندان به اندازه پل سزان بر بخش دوم جنبش پست امپرسیونیسم تأثیر داشته‌اند. بسیاری از برجسته‌ترین آثار او دارای مضامین مذهبی است که حول داستان‌های کتاب مقدس از عهد جدید می‌چرخد.

یکی از این نقاشی‌ها شخصیت معروف مریم مجدلیه را نشان می‌دهد و نام آن غم است. اعتقاد بر این است که این کار در سال 1869 تکمیل شده است.

پدر سزان در سال 1860 ویلایی را در یک شهر کوچک فرانسه به دست آورد. او به پسر خردسالش اجازه داد آثار متعددی را نقاشی کند که بعداً به دیوارهای داخل ویلا آویزان شد.

گفته می‌شود که این نقاشی غم و اندوه مریم مجدلیه را که یکی از نزدیک‌ترین پیروان عیسی کمی قبل از اعدام او بود، نشان می‌دهد.

۵- مالیخولیا – لویی ژان فرانسوا لاگرنه

لوئی ژان فرانسوا لاگرنه هنرمندی بود که در طول جنبش هنری کوتاه اما محبوب، معروف به عصر روکوکو، به شهرت رسید.

این هنرمند در به تصویر کشیدن آناتومی انسان استاد بود و این کار را به روش روکوکو انجام داد که شامل صحنه‌های نقاشی با جزئیات دقیق است.

یکی از نقاشی‌های ساده و در عین حال جذاب لاگرنه به نام La Mélancolie (همین نقاشی )شناخته می‌شود. این نقاشی با این جزئیات دقیق و حیرت‌انگیز به عنوان یکی از نمادین‌ترین آثار مربوط به موضوع غم و اندوه و مالیخولیا در قرن هجدهم شناخته می‌شود.

این نقاشی زنی جوان را به تصویر می‌کشد که لباسی تزئین شده با جواهرات به تن دارد، اما چهره‌اش با حالتی غمگین به تصویر کشیده شده است.

این نقاشی یکی از به‌یادماندنی‌ترین نقاشی‌های غم‌انگیز است، زیرا به نظر می‌رسد که دربرگیرنده حس وقار است که اغلب با اندوه عمیق همراه است.

۶- Femme Assise یا زن مالیخولیایی – پیکاسو

پابلو پیکاسو یکی از مشهورترین هنرمندان اسپانیایی در کل تاریخ بشریت است. آثار او در مقایسه با بسیاری از نقاشان قبل از او بسیار منحصر‌به‌فرد توصیف می‌شود.

یادداشت: اگر می‌خواهید به اوج هنر پیکاسو پی ببرید، تحلیل نقاشی عاشقان او را بخوانید و ببینید چطور در نقاشی با شما حرف می‌زند!

یکی از معروف‌ترین نقاشی‌های پیکاسو اثری است که حول محور غم و اندوه به تصویر کشیده شده. این اثر با عنوان Femme Assise (زن مالیخولیایی) در سال 1903 به پایان رسید.

این نقاشی زنی را به تصویر می‌کشد که سرش را روی بازویش گذاشته است. به نظر می‌رسد او حس مالیخولیایی را به تصویر می‌کشد که از طریق بکاربردن رنگ‌های آبی در کل اثر منتقل می‌شود.

۷- آبسنت– ادگار دگا

آبسنت در نیمه دوم قرن نوزدهم نام یک نوشیدنی محبوب در بسیاری از نقاط اروپا بود. این یک شکل خاص از شراب الکلی است که اغلب کسانی را که آن را مصرف می کنند در حالت بی‌تفاوتی نسبت به خود و دیگران قرار می‌دهد.

ادگار دگا هنرمندی بود که احتمالا از منظر شخصی و همچنین از دیدگاه اجتماعی به تأثیرات آبسنت توجه داشت.

از همین رو یکی از نمادین‌ترین نقاشی‌های خودش را «آبسنت» نام گذاری کرده است. این اثر که در سال 1876 کشیده شده است، صحنه‌ای را به تصویر می‌کشد که به احتمال زیاد یک صحنه معمولی در میان مکان‌های تجمع مختلف در سراسر فرانسه یا سایر نقاط اروپا بوده است.

زن در نقاشی با کلاه و لباس مد روز به تصویر کشیده شده است که در این زمان در سراسر پاریس و بخش‌هایی از فرانسه یک سبک رایج بود.

به نظر می‌رسد دگا در این نقاشی یک حس تزلزل ناپذیر از غم و اندوه یا مالیخولیا را به تصویر می‌کشد که احتمالا در اثر مصرف آبسنت ایجاد شده است.

۸- اتومات – ادوارد هاپر

از ادوارد هاپر به عنوان یکی از با استعدادترین نقاشان در اوایل قرن بیستم در صحنه هنری آمریکا یاد می‌شود.

برخی از برجسته‌ترین نقاشی‌های او اکنون به عنوان تصاویر نمادین دهه‌های 1920 و 1930 در نظر گرفته می‌شوند.

مشهورترین نقاشی هاپر مسلما اثر او با عنوان Nighthawks است، اما نقاشی دیگری از او نیز تحسین گسترده منتقدان هنری و محققان را به خود جلب کرده است که آن در اینجا می‌بینید. یعنی نقاشی اتومات.

گفته می‌شود که این اثر وضعیت مالیخولیایی جدا شده‌ای را به تصویر می‌کشد که بسیاری از آمریکایی‌ها به دلیل تغییرات سریع در جامعه که توسط انقلاب صنعتی به وجود آمده بود، گرفتار آن بودند.

این نقاشی یک زن جوان تنها را نشان می‌دهد که پشت میز نشسته است و به فنجان قهوه‌اش خیره شده است. به نظر می‌رسد انعکاس تاریک نورها نشان دهنده احساس پوچی او در درون است.

۹- در دروازه ابدیت – ون گوگ

ونسان ونگوگ هنرمندی بود که با غم و اندوه و مالیخولیا بیگانه نبود. او در بیشتر دوران بزرگسالی خود با مسائل مختلف روانی مواجه بود.

او مطمئنا هنرمندی است که درک عمیقی از سطح غم و اندوهی که اغلب در این نقاشی‌ها به تصویر کشیده می‌شود، داشته است.

یادداشت: اگر به این سبک علاقه‌مندید، ما در مقاله‌ای دیگر ۲۴ تا از نقاشی‌های معروف ونگوگ را معرفی کرده‌ایم که توصیه می‌کنیم آن‌ها را ببینید.

یکی از نمادین‌ترین نقاشی‌های ونگوگ در مورد غم و اندوه است که در اینجا آن را می‌بینید. مانند بسیاری از آثار دیگر او، این نقاشی دارای ضربات قلم موی روان و زیبا است که مشخصه دست هنرمند ونگوگ بود.

این نقاشی مرد سالخورده‌ای را نشان می‌دهد که روی صندلی نشسته و سرش در دستانش است. به نظر می‌رسد که او با درک اینکه زندگی‌اش رو به پایان است گریه می‌کند.

این نقاشی احتمالا همان مبارزات ذهنی و عاطفی ونگوگ را به تصویر می‌کشد که در آن زمان به شدت درگیرش بود. در او دو ماه پس از کشیدن این نقاشی خودکشی می‌کند.

۱۰- سنت جروم در مطالعه اش با نور شمع – آرتسن ون لیدن

آرتگن ون لیدن هنرمند چیره دست هلندی بود که در قرن شانزدهم می‌زیست. بسیاری از آثار او حول محور دین مسیحیت بوده و برخی از برجسته‌ترین شخصیت‌های مذهبی آن دوره را شامل می‌شود.

یکی از به‌یاد‌ماندنی ترین نقاشی‌های ون لیدن، نقاشی سنت جروم در مطالعه‌اش با نور شمع است. اعتقاد بر این است که این اثر زمانی در دهه 1530 به پایان رسیده است و سنت جروم معروف را به تصویر می‌کشد که در حال مطالعه یک کتاب است.

اعتقاد بر این است که این کتاب ترجمه معروف جروم از کتاب مقدس (از یونانی به زبان لاتین) را به تصویر می‌کشد. عناصر زیادی در سراسر نقاشی وجود دارد که نشان دهنده نمادها و اصول مختلف دین مسیحیت است.

۱۱- گیتاریست پیر– پابلو پیکاسو

پابلو پیکاسو مرحله‌ای را در طول زندگی‌اش تجربه کرد که در آن به شدت در غم و اندوه گرفتار شده بود. در واقع پس از مرگ یکی از دوستان نزدیک و همچنین مسائل مختلف شخصی دیگر بود که این هنرمند مشهور دچار افسردگی عمیق شد. آثار او که در این دوران نقاشی کرده است، همگی با زمینه‌ای از افسردگی و با حالتی غمگین کشیده شده‌اند.

این نقاشی که در سال 1903 تکمیل شد، مردی پیر و ضعیف را به تصویر می‌کشد که ظاهری تقریبا استخوانی دارد که به گیتار قدیمی و فرسوده خود چسبیده است.

اندکی قبل از این نقاشی، دوست صمیمی پیکاسو، کارلوس کاساژماس، مدت کوتاهی پس از یک رابطه ناموفق خودکشی کرد. گفته می‌شود پیکاسو پس از این حادثه وارد حالت افسردگی و اندوه عمیقی شده است.

نقاشی‌های غمگین از چه چیزی حرف می‌زنند؟

غم و اندوه از آن احساسات مهم و در خور توجه بشر هستند. همه ما لحظاتی را در زندگی تجربه کرده‌ایم که اندوهی سنگین را برای‌مان به دنبال داشته و ما را در غمی بزرگ فرو برده‌اند. فریبایی هنر به این است که به خوبی می‌تواند این احساسات را به تصویر بکشد.

این نوشتار ترجمه‌ایست از مقاله معروف‌ترین نقاشی‌های غمگین که در وب‌سایت ARTST منتشر شده. البته یک نقاشی (یعنی نقاشی دوم) را مترجم به این لیست اضافه کرده است.