14 تا از ترسناک ترین نقاشی های جهان

هنر در هر عرصه‌ای که ظهور پیدا کند با عمیق‌ترین احساسات انسانی گره می‌خورد. این احساسات می‌توانند از غم و اندوه تا شادی و عشق را در برگیرند. احساس ترس نیز از این قاعده مستثنی نیست. برخی از آثار هنری احساس ترس را در انسان برمی‌انگیزند. البته این آثار صرفا برای ترساندن هنردوستان آفریده نشده‌اند؛ در چنین آثاری نیز مفاهیم و معانی خاصی گنجانده شده‌ است. در این مقاله از مجله ایران و جهان ۱۴ تا از ترسناک ترین نقاشی‌های جهان را ببیند.

یادداشت: ۱۰ نقاشی اولی که بررسی می‌کنیم از ترسناک‌ترین‌هایی هستند که منتقدان و مجله‌های انگلیسی به عنوان رعب‌آورترین نقاشی‌های جهان می‌شناسند. اما از نقاشی ۱۰ به بعد، آنچه می‌بینید انتخاب نویسنده است.

خرید نقاشی‌های ترسناک

کیوان در حال بلعیدن پسرش، فرانسیس گویا، در حدود سال 1820

در ابتدای قرن نوزدهم اسپانیا تلاش کرد تا از دست ژوزف بناپارت که توسط برادر کوچک‌ترش ناپلئون در سال 1808 بر تخت سلطنت نشسته بود رهایی یابد. نتیجه این مساله جنگ وحشیانه‌ای بود که باعث درد و رنج شدیدی برای مردم اسپانیا شد. فرانسیس گویا تحت تاثیر جریانات خشونت‌بار و ناپایدار کشور خود قرار گرفت. این برانگیختگی روحی باعث شد او در بین سال‌های 1819 تا 1823 تعداد 14 اثر نقاشی خلق کند.

آثار گویا چند سال پس از سقوط ناپلئون ترسیم شده‌اند. به این مجموعه چهارده عددی در اصطلاح نقاشی‌های سیاه می‌گویند. وجه مشترک تمامی این نقاشی‌ها طرح‌های هراس انگیزی است که در آن‌ها وجود دارد. یکی از این آثار تصویری از زحل‌ (یا همان کیوان خدای یونان) است که در حال بلعیدن پسر خود است. این نقاشی برداشتی از اساطیر یونان است. در روایت نقل شده است که سترن یا همان زحل از ترس واگذاری قدرت به فرزندانش همه آن‌ها را پس از تولد می‌بلعید.

هنری فوزلی، کابوس، 1781

هنری فوزلی هنرمندی سوئیسی بود که در اواخر قرن 18 و اوایل قرن 19 می‌زیست.  این نقاش سوئیسی به شدت تحت تاثیر ژانر وحشت و مسائل ماوراء طبیعی بود. معروف‌ترین نقاشی فوزلی به کابوس نام دارد. این اثر در سال  1781 ترسیم شده است، این نقاشی نمونه‌ای بارز از مسائلی است که فوزلی تحت تاثیر آن‌ها قرار داشته. در این نقاشی تجسمی از کابوس روی سینه زنی خوابیده نشسته و سرش را به سمت او خم کرده است.  در عین حال سر اسبی با چشم‌های سفید برآمده از تاریکی ظاهر شده. این اثر آغشته به حس اروتیسم اهریمنی است. قطعا استفاده از این نقاشی در دیوار اتاق خواب حرکت عاقلانه‌ای نیست.

تئودور جریکو، سرهای بریده، 1810

در زمان ارائه اثر تئودور ژریکو به نام رافت مدوزا را در سالنی واقع در پاریس در سال 1819 رسوایی بزرگی به وجود آمد. دلیل این رسوایی و التهاب این بود که این اثر رویدادهای واقعی و تکان دهنده‌ای را به تصویر می‌کشید. طی این رویداد که سه سال قبل پس از غرق شدن یک کشتی در سواحل غرب آفریقا رخ داده بود، باز ماندگان اتفاقات مجبور به آدم‌خواری شده بودند. این تنها بخش ترسناک از آثار او نیست. در آثار وی مردم به شکلی  وحشتناک به تصویر کشیده شدند. ژریکو پیش از خلق آثار خود مطالعات هولناکی پیرامون آن‌ها انجام داد. حاصل تحقیقات او یکی از ترسناک ترین نقاشی‌های جهان است.

ویلیام بلیک، اژدهای قرمز بزرگ و زن پوشیده از خورشید، 10-1805 و شبح کک، 1819/20

ویلیام بلیک شاعر و نقاش انگلیسی بود که در خلق آثار خود به شدت تحت تأثیر معنویت قرار داشت. البته قابل ذکر است که او از سوی روشنفکران هم‌عصر خود طرد شد. با ظهور رمانتیسیسم در ابتدای قرن نوزدهم، آثار او به رسمیت شناخته شدند. پس از آن آثار بلیک مورد تقلید فزاینده هنرمندان دیگر قرار گرفت. بلیک تابلوی اژدهای سرخ بزرگ و زنی که خورشید را پوشیده است بین سال‌های 1805 تا 1810 تحت عنوان برداشتی از کتاب ایوب عهد عتیق خلق کرد. در سال 1981، این اثر الهام بخش نویسنده آمریکایی توماس هریس شد. او برای خلق اولین اثر از مجموعه هانیبال لکتور، اژدهای سرخ از این نقاشی تاثیر گرفت.

ویلیام بلیک بار‌ها بیان کرده در طول زندگی خود توهم و تصوراتی را دیده است. یکی از این مشاهدات او شبح ککی بود که در خواب او را دیده است. بلیک بلافاصله تجربه رویایی خود را در اثری مینیاتوری ثبت کرد. در این اثر کک به عنوان هیولایی دیو مانند به تصویر کشیده شده که حریصانه به طعمه خونین خود در یک ظرف خیره می‌شود.

بیل استونهام، دست ها در برابر او مقاومت می کنند، 1972

گاهی نه تنها یک نقاشی بلکه داستان پشت آن نقاشی نیز ترسناک است. اثر مذکور بیل را در کودکی در کنار دختری نشان می دهد که مانند یک عروسک ترسیم شده است. دو کودک در مقابل پنجره ای ایستاده اند که پشت آن دست های زیادی وجود دارد. اینطور به نظر می رسد دست‌ها از تاریکی به سمت کودکان دراز شده است. هنگامی که در سال 2000 این اثر در ebay برای فروش گذاشته شد داستان ترسناک آن آشکار شد. زوج سالمند صاحب اثر اشاره کردند که این نقاشی را در انباری منزل خود پیدا کرده‌اند. این زوج ادعاهایی درباره خروج پسر بچه از کادر نقاشی و شنیده شدن صدای صحبت کودکان از این اثر را مطرح کردند.

فرانسیس بیکن، مطالعه پس از پرتره ولاسکز از بی گناه X، 1953

فرانسیس بیکن یکی از مشهورترین هنرمندان قرن بیستم و دارای اصالت ایرلندی بود. او بار‌ها از آثار دیگر هنرمندان مانند نقاش باروک اسپانیایی دیگو ولاسکز الهام گرفته است. بیکن در سال 1953 از پرتره ولاسکز از پاپ اینوسنتیکس به عنوان الگوی یکی از آثار خود استفاده کرد. فرانسیس آن اثر را طوری تغییر داد که به نظر برسد رئیس کلیسای کاتولیک در حال فریاد کشیدن است. در حال حاضر برخی عقیده دارند که بیکن با این اثر به مرگ پدرش که اندکی قبل از دنیا رفته بود پرداخت. گروهی دیگر گمان می‌کنند که او فقط می خواست بی خدا بودن خود را در این اثر بیان کند.

سالواتور روزا، وسوسه سنت آنتونی، 1645

سالواتور روزا نقاش، شاعر و موسیقی‌دان ایتالیایی بود. این هنرمند در قرن هفدهم زندگی می‌کرد. او بیشتر زمان خود را وقف ترسیم تصاویری از مناظر ایتالیا کرد. این هنرمند هر از چند گاهی درام و حتی سوررئالیسم را نیز به آثارش اضافه می‌کرد که در آن زمان کاملاً غیرعادی بود. در اثر مذکور که یکی از ترسناک ترین نقاشی‌های جهان است، آنتونیوس گوشه نشین در تنهایی و پریشانی خود در بیابان با چهره‌های ترسناکی مواجه می‌شود. این چهره‌ها می‌خواهند او را به نام شیطان وسوسه کنند.

گوستاو مورو، دیومدس توسط اسب هایش بلعیده شده است، 1865

اگر حیوانات خانگی شما ناگهان علیه شما طغیان کنند چه کاری از شما ساخته است؟ این سوالی است که دیومدس پادشاه تراکیا در اساطیر یونان با آن مواجه شد. دیومدس چهار اسب داشت که در مرداب ها زندگی می کردند و از گوشت انسان تغذیه می‌کردند. این اسب‌ها اسباب ترس مردم بودند. در آخر قهرمان هراکلس با انداختن خود دیومدس در مقابل اسب هایش و خورده شدن او توسط اسب‌ها به وحشتی که بر مردم روا می‌شد پایان داد.

هیرونیموس بوش، باغ لذت های زمینی، حدود 1500

آثار هنری مرموز و پر هرج و مرج هیرونیموس بوش هنوز باعث سوالات زیادی می‌شود. سه‌گانه باغ لذت‌های زمینی که بین سال‌های 1490 تا 1510 خلق شد از این قاعده مستثنی نیست. تابلوی سمت چپ باغ عدن، تصویر مرکزی بزرگ باغ لذت‌های زمینی و بال سمت راست جهنم را به تصویر می‌کشد. 

و اما ترسناک ترین نقاشی های جهان به انتخاب نویسنده

این نقاشی‌ها آثار بکسینسکی هستند.

سخن پایانی

در این متن ۱۴ تا از ترسناک ترین نقاشی‌های جهان را معرفی کردیم. پشت این آثار هراس انگیز الهامات، رویاها، کابوس‌ها و افسانه‌های قدیمی پنهان شده‌اند. به همین دلیل است که چیزی از ارزش هنری آن‌ها کم نمی‌شود، حتی در شرایطی که احساسات القا شده توسط این آثار ترس و وحشت باشد. امیدواریم از مشاهده نقاشی‌های ترسناک و آگاهی از داستان خلق این آثار از آن‌ها لذت ببرید.